Παροιμιώδες

Λέει ο άλλοτε σώφρων κι άλλοτε αλλόφρων λαός:
"Του Απρίλη η βροχή, κάθε στάλα και φλουρί."
Φαίνεται ότι η ανοιξιάτικη βροχή πολύ βοηθούσε τις καλλιέργειες, ιδίως αν ερχόταν με μέτρο και σωστή κατανομή. Οι ρίζες μεγαλώνουν ακόμα και τρέφονται τα στελέχη των φυτών κι αργότερα με την υγρασία που τους απομένει θα δέσουν καλούς καρπούς ή σπόρους. Κάποτε σκέφτομαι ότι πολλές παροιμίες, ιδίως οι ουκ ολίγες που αναφέρονται στους μήνες, στις εποχές, στο χρόνο, έχουν αχρηστευτεί από την εγκατάλειψη της γνώσης που κουβαλούσαν. Κυρίως έχει ξεχαστεί η αγωνία της πρακτικής τους σοφίας που συνέδεε το μάτι του χρήσιμου ανθρώπου με τα επουράνια, τα δρολάπια, τις συννεφιές, τους πάγους, τις βροχές, την πάχνη και τη δρόσο. Ποιος νοιάζεται πια για των βοδιών την περπατησιά και της θάλασσας τα δώρα ή τις απαγορεύσεις; Όλα είναι κινητήρες και λιπάσματα τώρα, ατσάλινα κι άκαιρα.
Όμως οι προτάσεις αυτές έχουν ρυθμό, διάταξη ονομάτων (κυρίως ουσιαστικών) αξιομνημόνευτη, νοούμενες σχέσεις αιτιώδεις ή χρονικές που παριστάνουν τις αιτιώδεις. Έχουν μιαν ομορφιά. Δε θέλω να τις δω παρατημένες ολότελα. Τις βασανίζω να δω την αξία τους σ' ένα διαφορετικό πεδίο μέσω της μεταφοράς και νομίζω ότι μου κλείνουν το μάτι μερικές φορές.

Είναι η άνοιξη βάσιμα συνδεδεμένη με τη θάλλουσα νεότητα; Όλοι βιάζονται να νεύσουν χαρούμενοι. Αλλά δεν είναι και σπάνιο η ομορφιά και το σφρίγος στις κινήσεις να συνοδεύονται από ευμετάβλητες διαθέσεις, μιαν μονοδιάστατη σκέψη που προχωρά βανδαλίζοντας, την αδιαφορία για ό,τι θα απαιτούσε το δίκαιο του μέτρου και της ενσυναίσθησης. Με έχουν ζαλίσει όλες αυτές τις μέρες με τις καραμούζες και την άσχημη επίδειξή τους. Μεταμφιέστηκαν σε νομιμόφρονες και εθνιστές. Σέρνουν παντού μαζί τους τη σημαία και την κραδαίνουν, κορνάρουν σε αυτοσχέδιες τάχα διαδηλώσεις υποστήριξης του καθεστώτος. Μπροστά στο ρολόι του Πανεπιστημίου κάθε τρεις και πέντε τρέχουν με αφίσες του ηγέτη, με μιαν πανηγυριώτικη ηχητική εγκατάσταση που αυτοσχέδια τάχα βρίσκεται πάντα διαθέσιμη κι αρχίζουν έναν βαρετό ανέμπνευστο χορό επιδεικνύοντας τα μαντήλια τους και τα ίδια μονότονα τέσσερα βήματα.

Αλλά σήμερα ξημέρωσε με βροχή, σιγανή όπως την υπονοούν οι παροιμίες. Και ιδού το μέγα δώρο. Διάλειμμα στον πυρετό της ταυτότητας (που στην πραγματικότητα δε λέει να ξεκολλήσει από την υποθερμία). Ομπρέλες άνοιξαν. Τα κυπαρίσσια έριξαν αίφνης τη γύρη τους πυκνή και κίτρινη. Ξαναφάνηκαν οι μάλλινες ζακέτες και εξαφανίστηκαν τα γυαλιά του ηλίου που εδώ και κάποια χρόνια χρησιμοποιούνται ως αποκριάτικο προσωπείο ολοχρονίς. Και ναι, καθάρισε ο τόπος από ιδεασμούς. Του Απρίλη η βροχή, λοιπόν, κάθε στάλα και φλουρί.