Καλωσορίσατε στο '50. Ημιαστική φάρσα.

Στο παρόν σημείωμα φροντίζω για τον μελετητή που δύσκολα βρίσκει πια τέτοιου είδους κείμενα στις πολιτικώς ορθές μέρες μας. Το πρώτο είναι δημοσίευμα ανώνυμης μα γνωστής σε μένα κυρίας από το Σύλλογο Ελληνίδων Ιορδανίας στο όργανο- υποτίθεται- του Συλλόγου "Μέγας Αλέξανδρος". Εκδίδεται κάθε μήνα κι εσχάτως επιδίδεται σε πρωταθλητισμό πατριδοκαπηλείας, μισαλλόδοξου λόγου και διανθίσεων (ή να πω διανθισμάτων καλύτερα, για να δείξω την παθητική αντιγραφή όπου η μόνη ενεργητική όψη υποδηλώνεται στην κακή επιλογή;) με "άρες, μάρες, κουκουνάρες"... σοφές κουβέντες και παραθέματα από εντελώς αναρμόδιους διάσημους. Το δεύτερο, που ετοίμασα σε συνεννόηση με συνάδελφο, προσπαθεί να βάλει στη θέση της την οργανική διανοούμενη κυρία που σπέρνει την αξιωματική της θέση κάπου ανάμεσα στο φούρνο, όπου αγοράζει παζαρεύοντας κρουασάν ευρωπαϊκού τύπου, και στο κομμωτήριο όπου πηγαίνουν σχεδόν όλες τακτικά με θρησκευτική προσήλωση. Αν ο κομμουνιστοφάγος αρχιμανδρίτης της δεκαετίας του '50 ετελείωσε πλήρης ημερών, αν ο τμηματάρχης δημόσιας υπηρεσίας του '69 εξέλιπε από την επαρχιακή εφημερίδα, στην παροικία οι παραπάνω έχουν ακόμα λόγο και παρουσία. Ίσως οι παροικίες να αποτελούν τα νησιά Γκαλαπάγκος στην εξέλιξη του εθνικιστικού λόγου, διασωζουν είδη που από καιρό μπήκαν στις προθήκες του ιστοριοδίφη καθώς δεν επιβίωσαν ή προσαρμόστηκαν στο μέγεθος και στα σουσούμια. Ίσως εκεί πρέπει να αναζητηθούν οι κοσμοθεωρητικοί σύνδεσμοι ανάμεσα στις σαύρες και τους αλλόσαυρους. Ιδού, το λοιπόν:

Α. 28η Οκτωβρίου 1940

Τιμή και δόξα στους ήρωες του Εθνους βροντοφώναξαν πριν από λίγες ημέρες οι απανταχού τη γη Ελληνες γιορτάζοντας την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940.

Τιμή και δόξα σ'αυτούς που έχυσαν και την τελευταία ρανίδα του αίματός τους στα χιονισμένα βουνά της Πίνδου.

Τιμή και δόξα γι'αυτούς που έφραξαν με τ'ακρωτηριασμένα μέλη του σώματός τους τις ορδές του φασισμού και ναζισμού για να κρατήσουν την Ελλάδα μας ελεύθερη.

Θεία η δόξα για τον Ελληνα στρατιώτη φρουρό στη Ακρόπολη που δεν παρέδωσε την Ελληνική σημαία παρά μόνο την τύλιξε στο κορμί του και πήδησε από τον αρχέγονο βράχο δίνοντας μαθήματα ανδρείας και αξιοπρέπειας στον κατακτητή.

Δάφνινο το στεφάνι σε όσους θυσίασαν τις ζωές τους μπροστά στα εκτελεστικά αποσπάσματα ή βασανίστηκαν αντιστεκόμενοι στην Γερμανική κατοχή.

Τα ηρωικά κατορθώματα των Ελλήνων πλημμύρισαν για μια ακόμη φορά τις δέλτους της Ιστορίας του Ελληνικού Εθνους και άφησαν άφωνο το παγκόσμιο όταν τα Ελληνικά στρατεύματα έτρεψαν σε φυγή τον πάνοπλο Ιταλικό στρατό και μετέτρεψαν σε άπιαστο όνειρο το καύχημα του Μουσολίνι οτι θα κατακτούσε την Ελλάδα σε τέσσερεις μέρες.

Και όταν αργότερα οι σύμμαχοί τους Γερμανοί προσέτρεξαν σε βοήθειά τους ο Ελληνες στρατιώτες κράτησαν τις γραμμές τους μπροστά στον πανίσχυρο Γερμανικό στρατό για ενάμιση μήνα, όταν αυτός χρειάστηκε μόνο 3 μέρες για να μπεί στο Παρίσι.

Τέτοιος ήταν ο αντίκτυπος που είχε η μεγαλειώδης νίκη των Ελλήνων κατά των Ιταλών που γράφει χαρακτηριστικά ο Σπύρος Μελάς:
Οταν στο Παρίσι δινόταν μια θεατρική παράσταση το 1943, κατά τη διάρκεια αυτής μπήκαν στην αίθουσα δύο Ιταλοί στρατιώτες και φωνασκούντες λογομαχούσαν για το που θα καθήσουν. Αγανακτισμένος ο Γάλλος ηθοποιός σταμάτησε και είπε: ''Δεν υπάρχει κανείς Ελληνας να τους βγάλει έξω;''

Και ενώ όλοι σκύβαμε το γόνυ ευλαβικά μπροστά στα ηρωικά παλλικάρια του έπους του '40 γίναμε μάρτυρες της εξευτελιστικής απρέπειας που έδειξαν κάποιοι, που σκίασε το λαμπρό της ημέρας και άφησαν ερωτηματικά για το μέλλον, για το που βαδίζουμε πλέον.
Αυτοί οι κάποιοι δεν ήταν άλλοι από την μαθητιώσα νεολαία-ευτυχώς ένα μέρος της μόνο- και από ορισμένους δασκάλους.


Ακούστηκαν συνθήματα μαθητών που έλεγαν οχι στις παρελάσεις και στα θρησκευτικά.

Και καλά να δεκτούμε οτι κάποιοι τους υποκίνησαν(μάθαμε οτι δημιουργήθηκε κίνηση για την κατάργηση των παρελάσεων) εκμεταλλευόμενοι το ανεύθυνο και απερίσκεπτο της ηλικίας τους.

Πως μπορούμε όμως να δεκτούμε τις θλιβερές διαμαρτυρίες των δασκάλων που για μερικά ευρώ τόλμησαν να εξευτελίσουν και να υποβιβάσουν το νόημα της μεγάλης επετείου. Και να σκεφτούμε οτι σ'αυτούς τους ανθρώπους παραδίδει Ο Ελληνας τα παιδιά του για να τα εκπαιδεύσει και καθοδηγήσει σε τι;

Μακριά από τα Ελληνικά ιδεώδη ασφαλώς προς μεγάλη ικανοποίηση των ξένων κύκλων οι οποίοι έχουν συμπεριλάβει στα σχέδιά τους την καταστροφή αξιών όπως πατρίδα, θρησκεία οικογένεια.

Αυτές οι αξίες κράτησαν τον Ελληνισμό αναλλοίωτο ανά τους αιώνες, αυτό το Ελληνικό πνεύμα θέλουν να σκοτώσουν οι δυνάμεις του σκοταδισμού γιατί το φοβούνται. Τρέμουν το ξύπνημα του Ελληνα γιατί αυτός θα δώσει το φώς.

Μπορούσαν να διαδηλώσουν την προηγούμενη ή την επόμενη μέρα αλλά δεν είχαν κανένα δικαίωμα ν'αμαυρώσουν την ημέρα της επετείου με την μικροπρεπή διαμαρτυρία για το ατομικό τους συμφέρον, για την τσέπη τους.

Οταν ο Ελληνας του 1940 έτρεξε στα βουνά ν'αγωνιστεί δεν το έκανε προς ίδιον όφελος αλλά για να υπερασπιστεί την ελευθερία της πατρίδας όπως προηγουμένως τον είχε διδάξει ο Θεμιστοκλής, ο Λεωνίδας, ο Κολοκοτρώνης, ο Διάκος, ο Νικηταράς, ο Παύλος Μελάς.

Αυτή την ελεύθερη Ελλάδα την ποτισμένη με αίμα παρέδωσαν σε μας όλοι αυτοί οι ήρωες του Εθνους.
Αξίζουν λοιπόν μια μέρα τιμής και ας αγωνιστούμε κι εμείς οι νεοέλληνες την επομένη για την καλοπέρασή μας

Β. Απάντηση σε δημοσίευμα του οργάνου του ΣΕΙ Εφημερίδας «Μέγας Αλέξανδρος», τχ. Νοέμβριος 2006

Με προφανή απορία και με αιτιολογημένη, όπως θα φανεί παρακάτω, δυσαρέσκεια διαβάσαμε στο τελευταίο τεύχος του οργάνου του ΣΕΙ Εφημερίδας «Μέγας Αλέξανδρος» την κορωνίδα και τα αβάσιμα συμπεράσματα της συντάκτριας του ανυπόγραφου κειμένου με τον τίτλο «28η Οκτωβρίου 1940». Ελπίζαμε ότι επρόκειτο για σφάλμα στην κατανόηση ή για κάποιου είδους αστεϊσμό. Όμως οι αναγνώσεις που επακολούθησαν, μόνο πικρά χαμόγελα έκπληξης έφεραν. Όσα σημειώνονται σχετικά με την ιστορική σημασία της άρνησης των Ελλήνων να υποκύψουν στις πιέσεις του Άξονα είναι κοινός τόπος, χρήσιμος και σκόπιμος να υπενθυμίζεται: Η επέτειος αυτή- μαζί με την 25η Μαρτίου 1821- συνιστά αδιαμφισβήτητα πηγή έμπνευσης για το παρόν και το μέλλον μας. Η ενθουσιώδης ανταπόκριση του ελληνικού λαού στο κάλεσμα των δύσκολων καιρών, η οποία πληρώθηκε με βαρύ τον φόρο βασάνων κι αίματος, τόσο στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου όσο και στα χρόνια της Κατοχής και της Eθνικής Aντίστασης, είναι κορυφαία πράξη επαναβεβαίωσης αξιών που μας συνέχουν και μας καθορίζουν στην ιστορική μας διαδρομή. Μέχρις εδώ όλα καλά, παρά τις επί μέρους υφολογικές αστοχίες και τις φιλολογικού τύπου παρατηρήσεις.
Αναρωτιέται όμως κανείς σε τι χρειαζόταν και σε τι βοηθάει η δεύτερη ενότητα του κειμένου. Επόμενη και σοβαρότερη είναι η απορία κατά πόσο η απρόκλητη επίθεση κατά των εκπαιδευτικών, των αξιών, των αναγκών και των εκπροσώπων τους εκφράζει μόνο τη γράφουσα ή και το σύνολο του Συλλόγου Ελληνίδων Ιορδανίας που το έντυπό σας οφείλει να εκπροσωπεί και να γίνεται το αποτελεσματικό του βήμα. Αφού λοιπόν εκόμισε δάφνινον τον στέφανο στους ήρωες, η συντάκτρια εξαπολύει όσα βρήκε στη φαρέτρα της βέλη, κατά δικαίων, αδίκων κι ενδιαμέσων. Με αφορμή τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των εκπαιδευτικών κατά τη διατύπωση επειγόντων οικονομικών και γενικότερου ενδιαφέροντος επαγγελματικών αιτημάτων τους και τις φωνές μερίδας των μαθητών που έλαβαν χώρα κατά τις ημέρες της επετείου του «ΟΧΙ» και των παρελάσεων, μας έσυρε τα εξ αμάξης ο «Μέγας Αλέξανδρος», αυτήν τη φορά μικρόνους και ολετήρ, χωρίς καμιά σχέση με τη δίκαια αίγλη του ιστορικού του ομώνυμου.
Ποιοι λοιπόν είναι αυτοί οι εσωτερικοί «εχθροί» που εμφανίζουν στο κείμενο μια ενοχλητική αναλογία προς τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές; Ποιοι είναι εκείνοι οι οποίοι, κατά το δημοσίευμα, εξυπηρετούν τα συμφέροντα αλλόθρησκων, ετερόδοξων, εχθρών και διαβόλων που επιβουλεύονται τον Ελληνισμό υποσκάπτοντας τα ιερά και τα όσια της πατρίδας, εξεργαζόμενοι το σβήσιμο του ελληνικού φωτός; Ποιοι είναι επιτέλους τούτοι οι μικρόψυχοι «που για μερικά ευρώ τόλμησαν να εξευτελίσουν και να υποβιβάσουν το νόημα της μεγάλης επετείου», μεριμνώντας μονάχα «για το ατομικό τους συμφέρον, για την τσέπη τους»; Πρόκειται για τους εκπαιδευτικούς, δασκάλους, καθηγητές Μ.Ε. και εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας, οι οποίοι από το Σεπτέμβριο απευθύνονται στην Πολιτεία και την κοινή γνώμη προκειμένου να βρεθεί λύση στα χρονίζοντα προβλήματα του λειτουργήματος τους. Μάλιστα, η διαμαρτυρία τους, με τη μορφή της κατοχυρωμένης σε μια δημοκρατία απεργιακής κινητοποίησης, είχε βαρύ οικονομικό κόστος για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, σε αντίθεση με τα ανέξοδα φληναφήματα που διατυπώνονται με τόσο απαξιωτικό τρόπο στο έντυπό σας. Φυσικά- κι ευτυχώς- δεν ήταν αντίστοιχη η γνώμη των Ελλήνων πολιτών όπως διαφαινόταν από ποικίλες δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν εκείνην την περίοδο από έντυπα, ηλεκτρονικά κι ερευνητικά όργανα. Οι πολίτες έδειχναν σε μεγάλο ποσοστό να αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και το βάσιμο των αιτημάτων του ευαίσθητου αυτού επαγγελματικού κλάδου, μολονότι το κλείσιμο των σχολείων δημιουργεί πάντοτε πρακτικά προβλήματα στις οικογένειες.
Εμβρόντητοι διαβάζουμε κι άλλα: Ότι, δηλαδή, οι άνθρωποι της εκπαίδευσης δυναμιτίζουν το τρίπτυχο αξιών «πατρίδα, θρησκεία οικογένεια». Αυτές είναι αστείες δηλώσεις και αποκαλύπτουν έλλειψη σοβαρού στοχασμού. Πέρα από την αλήστου μνήμης ιδεολογική εκμετάλλευση αυτών των θεμελιωδών συστατικών της ζωής, στη δημοκρατική Ελλάδα υπάρχουν και άλλες αξίες που την εμπνέουν, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη, η εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης χάρη στη δουλειά και την προσφορά του καθενός και της καθεμιάς, η δημιουργία περιβάλλοντος γνώσης και μάθησης για τη νεολαία μας, ώστε να ανταποκριθεί προετοιμασμένη στις ανάγκες της πολυσύνθετης εποχής μας. Πράγματι, «Οταν ο Ελληνας του 1940 έτρεξε στα βουνά ν'αγωνιστεί δεν το έκανε προς ίδιον όφελος αλλά για να υπερασπιστεί την ελευθερία της πατρίδας όπως προηγουμένως τον είχε διδάξει ο Θεμιστοκλής, ο Λεωνίδας, ο Κολοκοτρώνης, ο Διάκος, ο Νικηταράς, ο Παύλος Μελάς». Σήμερα η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση, αλλά σε περίοδο ομαλού πολιτικού βίου. Διάγει χρόνια ανάπτυξης, εμπέδωσης της κοινωνικής συνοχής και στοχαστικής προσαρμογής στο καινούργιο.
Η ρητορική είναι από τα πολλά δώρα του ελληνικού πνεύματος στην ανθρωπότητα. Δυστυχώς, κινδυνεύει να μετατραπεί και σε χρόνια νόσο μας, όταν ο καθένας νομίζει ότι με πανηγυρικούς λόγους μπορεί ανενόχλητος να σπιλώνει την υπόληψη των υπόλοιπων. Η ανάληψη θέσεων ευθύνης εκ μέρους μελών συλλόγων στις παροικίες έχουν μιαν ιδιαιτερότητα και δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως σημαίες ευκαιρίας. Ο λόγος, όταν διατυπώνεται από εκπροσώπους του Ελληνισμού που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, οφείλει να δημιουργεί ή να υποστηρίζει ένα κλίμα σύμπνοιας, αλληλοσεβασμού, συνεργατικότητας. Σε άλλη περίπτωση, κακό κάνει και ακυρώνει προσπάθειες που συχνά χρειάζονται χρόνια να καρποφορήσουν. Έχει ενδιαφέρον ότι στη σελίδα 3 του ίδιου φύλλου περιγράφονται τα θέματα που ετέθησαν από την αντιπροσωπεία των Ελληνίδων Ιορδανίας στην Περιφερειακή Συνέλευση του ΣΑΕ στο Γιοχάνεσμπουργκ και είναι όλες στενόκαρδα οικονομικές και προσωποπαγείς. Έχει καλώς. Ο καθένας και τα αιτήματά του. Αλλά δεν δικαιούνται οι ίδιοι άνθρωποι να αρνούνται σε άλλους το δικαίωμα να αξιώνουν τη βελτίωση της οικονομικής κι επαγγελματικής τους θέσης. Ας σημειωθεί και το εξής: οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν από χρόνια στην Ιορδανία ή προστέθηκαν πρόσφατα στο δυναμικό των αποσπασμένων από το ΥΠ.Ε.Π.Θ. εκπαιδευτικών, ούτε περιουσίες έκαναν, ούτε παραμένουν στη χώρα λόγω χρυσοφόρων αμοιβών. Το αντίθετο. Οι αποδοχές τους, στην πραγματικότητα, θα τους έσπρωχναν να αναθεωρήσουν την αρχική τους επιλογή. Είναι μόνον το αίσθημα της προσφοράς και της αγάπης προς τη μαθητιώσα και φοιτητιώσα νεολαία της Ιορδανίας που τους πείθει κάθε φορά ότι το δύσκολο διάβημά τους αξίζει τον κόπο και τίποτα περισσότερο δεν τους παρηγορεί σε στιγμές αμφιβολίας ή προσωπικής δυσχέρειας από την αίσθηση ότι το λειτούργημά τους χαίρει εκτίμησης. Για παράδειγμα, αν διάβαζαν στο τεύχος του Νοεμβρίου αντί για κατηγόριες και αμφίβολης αξίας κυνικές απόψεις της Catherine Hepburn, ένα αφιέρωμα στο Πολυτεχνείο (η επέτειός του είναι στις 17 Νοεμβρίου) ή τη συνέντέυξη κάποιου από τα λαμπρά παιδιά μας που μαθαίνουν με κόπο την ελληνική ως μητρική ή ως ξένη γλώσσα.

......

Στο τέλος, ας σημειώσω ότι έχουν όλα λίγο άρωμα Τσίρκα, οι καταστάσεις εννοώ... Μόνο λίγο πιο σκονισμένες, με την άμμο της γλυκιάς, λησμονημένης επαρχίας.